vrijgeb70

Deze T-boerderij – herkenbaar aan het brede en hoge voorhuis met aan de achterzijde een haaks daarop staande schuur – werd in 1763 gebouwd op de hoek van Groesbeekseweg en Postweg. De ligging bij de kruising van twee belangrijke wegen bracht de eigenaar op het idee om in het voorhuis een herberg te vestigen. Op het erf verrezen vervolgens een hooischuur en een stalhouderij, waar de klanten hun paarden konden stallen.
De herberg met theetuin, die al zeker sinds 1820 de naam (Het) Groenewoud droeg, werd een belangrijke pleisterplaats voor Nijmeegse notabelen en voor reizigers die de ommuurde stad na sluiting van de stadspoorten niet meer in konden. Ook kreeg de herberg de functie van postsorteercentrum: alle post die vanuit de stad werd verstuurd ging eerst naar Het Groenewoud, om daar per bestemming te worden gesorteerd. Postkoetsen brachten de post tenslotte over zogenoemde postwegen naar de plaatsen van bestemming, zoals Arnhem, Venlo en ’s-Hertogenbosch. De Postweg dankt zijn naam aan het feit dat over deze weg de post naar Kleve werd vervoerd.
In de 19de eeuw kreeg Het Groenewoud zijn huidige aanzicht met gepleisterde muren en licht gebogen vensters. De serres aan de voor- en zijkant dateren uit ongeveer 1900. Tegenwoordig zit er in de oude herberg een café.

Reactie 1:

Theo van Bemmel, 07-08-2011: Deze herberg is inderdaad in 1763 gebouwd, namelijk door een voorouder van mij, Frans Stevens. In 1809 is het door zijn schoondochter, die inmiddels weduwe was geworden, verkocht. Ik ben bezig met een uitgebreid archiefonderzoek naar Frans Stevens, zijn kinderen en het Groenewoud. Heb ook al het boek van Klaas Bouwer bestudeerd ("Een notabel domein").

Ik heb een vraag: Het Groenewoud lag dicht bij de stad Nijmegen. Het beleg door de Fransen in 1794 moet dus duidelijk merkbaar zijn geweest, wellicht hebben ze schade opgelopen. Heeft iemand informatie over deze roerige periode? Alvast hartelijk dank!

Reactie 2:

Redactie, 25-11-2019: In 2013 bestond café Groenewoud 250 jaar. Het toen verschenen glossy jubileummagazine is online te lezen.

Reactie 3:

Rob Essers, 09-04-2024: In de tekst staat: "De Postweg dankt zijn naam aan het feit dat over deze weg de post naar Kleve werd vervoerd." In de Legger B (1859) staat bij De Postweg: "Loopende van de Groesbeeksche baan bij het Groenewoud tot aan de Oude Kleefsche baan bij den molen van Post." De Wegenlegger van de Gemeente Nijmegen is opgemaakt ingevolge het Reglement op de wegen, voetpaden, straten en stegen in de provincie Gelderland (Provinciaal Blad van Gelderland 1857, 103).

De Postweg komt uit bij de Weg naar Ubbergen. Bij de vaststelling van de naam Postweg (Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924) eindigt deze tegen tegenover nr. 142A (Holleweg). Het besluit is sinds 1924 niet meer gewijzigd. De verbinding met de Sophiaweg is te zien op de kaart uit 1929. Het gedeelte van de Postweg naar de Berg- en Dalscheweg is vermoedelijk voor 1937 verdwenen.

In de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) staat bij openbare ruimte ID 0268300000001499 (versie 1) documentdatum 09-07-1924 dat geregistreerd is op 09-12-2010 22:03:58. Het Nationaal Wegenbestand (NWB) heeft mij op 29 maart 2024 12:47 in opdracht van Rijkswaterstaat laten weten dat de mij ingebrachte mutatie (Postweg - Sophiaweg (Nijmegen)) is verwerkt. Het raadsbesluit laat nog even op zich wachten.

De Postweg staat ten zuiden van 'Het Mole-Veld' vermeld op de kadastrale gemeente Groesbeek (1820), sectie H, en de kadastrale gemeente Hatert (1822), sectie A. De weg eindigde bij de molen 'Tot Voordeel en Genoegen' (Wind-, Olie- en Pelmolen) op de Hengstberg in Ubbergen. Op 21 mei 1817 hebben de erven van David van Guericke (1748-1816) de molen verkocht aan Maurits Wessel van Velp (1788-1839), waarbij ook de naam van Jan Rombout Post (1780-1872) staat vermeld. Jacobus Adolph Post (1815-1859) wordt in 1840 als gemachtigde van zijn vader de eigenaar van molen. De Molen van Post is op 4 oktober 1871 voor afbraak verkocht.

In 1933 schreef de commies-griffier ter gemeentesecretarie van Nijmegen, H.P.M. Teunissen (1886-1949): "Deze weg droeg reeds vóór 1924 denzelfden naam. Een stellige verklaring voor dien naam is niet te vinden. In de buurt stond vroeger een molen, die bekend was onder den naam 'de molen van Post'. Of den naam van den weg verband houdt met den familienaam Post is niet bekend."

De naam De Postweg stond op de kadastrale kaarten al vermeld voordat er sprake was van de molen van Post. Uit de Legger B (1859) wordt de naam van de molen wel genoemd. Uit het nog altijd bestaande raadsbesluit (1924) blijkt dat de Postweg loopt naar de Holleweg. De naam Hengstberg is inmiddels verdwenen. Het gebied in Ubbergen heet tegenwoordig Hengstdal.