© copyright Harry van Eck, Internetbewerking; Henk Kersten/Stichting Noviomagus.nl

Wim Princen, 

oprichter van de speelgroep Phoenix.

Cultureel Nijmegen is veel dank verschuldigd aan Wim Princen, oprichter van de speelgroep Phoenix.
5 jaar na zijn overlijden zie ik dat op internet de gedachtenis aan hem wegzakt. Begrijpelijk, ook de leden van Phoenix zijn ouder geworden, maar aangezien vele groepen in het Nijmeegse theatercircuit schatplichtig aan hem zijn, stuur ik U dit document, bijeengevonden op internet, een persoonlijke jeugdherinnering en wat foto’s.

Eind veertiger jaren van de vorige eeuw kreeg mijn tante, Maria Kersten, “kennis”aan een bakkerszoon woonachtig aan de Graafseweg, Wim Princen. Het bakkersvak trok Wim niet aan en via diverse betrekkingen, o.a. de N.S. en Philips, werd hij dramadocent aan de Scholengemeenschap Nijmegen-West.
Ik kan mij herinneren dat ik, als jonge jongen, mijn tante Maria vergezelde naar het Parochiehuis Villa Nova aan de Graafseweg. Wim speelde daar sketches, tante Maria deed de begeleiding op de piano, en mijn taak was het, met een knijpkat de muziek bijschijnen en, na haar knik, de bladzijde omslaan.
Op de Grote Markt zag ik Wim met een spelersgroep een wagenspel doen, en de grootste indruk maakte op mij dat tijdens het spel, expres !, een aardewerkpot kapot gesmeten werd. (en dat vlak na de oorlog).

Wim Princen in de Valkhofkapel

Phoenix

NB De gegevens van deze groep worden wegens opheffing of vertrek naar elders niet meer bijgehouden. De hier vermelde adresgegevens etc. kunnen sterk verouderd zijn

Speelgroep Phoenix dateert van mei '59 als eerste straattheatergroep van Nederland, met toen vooral middeleeuwse kluchten en Commedia dell'Arte. De groep had deel aan o.a. de opening van de Stadsschouwburg en stond aan de bakermat van het huidige afdeling drama van de Lindenberg. 
Phoenix veranderde in '84 van structuur en is nu een theaterwerkgroep voor het speelbaar maken van experimenteel repertoire. 

Oprichter: Wim Princen († 24 juni 2005) 

Wim Princen op het toneel

"Toneel...
Kleine dingen doen
met een groot hart."
Wim 

Wij hebben samen een bijzondere periode afgerond. Nu
moeten wij u mededelen dat in alle rust is overleden 

Wim Princen
weduwnaar van
Maria Princen-Kersten
in de leeftijd van 80 jaar. 

Ans en Ruud van Halen-Princen (Australië)
Arnold en Dolly Princen
neven en nichten 

Beek - Ubbergen, 24 juni 2005 

Correspondentieadres:
Verlaet 26
8532 BN Lemmer 

Voor hen die persoonlijk afscheid willen nemen van Wim, bestaat
hiertoe de gelegenheid op dinsdag 28 juni van 16.00 tot
18.00 uur in Rouwcentrum Nijmegen, Burgemeester
Daleslaan 27 te Nijmegen. 

De uitvaartplechtigheid zal worden gehouden op woensdag
29 juni om 13.30 uur in de Boskapel, Graafseweg 276 te
Nijmegen. 

Aansluitend zal de begrafenis zal plaatsvinden op begraafplaats
Jonkerbos aan de Winkelsteegseweg te Nijmegen. 

Na afloop bent u uitgenodigd voor een samenzijn in de condoleanceruimte
van de begraafplaats. 

Indien u geen persoonlijke berichtgeving heeft ontvangen,
gelieve deze als zodanig te beschouwen. 

Wim Princen op het toneel

PHOENIX 

Uit de Gelderlander Online van 27092003 

Hoe ga je om met een ernstige ziekte? Heb je daar wat over te zeggen. Dat is het thema van het toneelstuk Jo Jo dat door de speelgroep Phoenix wordt opgevoerd. Het stuk is vanavond te zien in het Augustijns Centrum De Boskapel aan de Graafseweg 276 in Nijmegen. De voorstelling begint om 20.00 uur, duurt vijf kwartier en na afloop is er gelegenheid om na te praten bij een kopje koffie. 

Op 8 mei 2001 speelde Phoenix: Medea (Jean Anouilh) in de Stadsschouwburg. 

Wim Princen op het toneel

Wim Princen, theaterdier tot na zijn dood

Uit De Gelderlander Online 28-02-2001

Door onze verslaggeefster

NIJMEGEN - Als je zegt theater in Nijmegen, dan zeg je Wim Princen. Hij is 76 jaar en nog steeds regisseert hij het ene toneelstuk na het andere. Alleen met de hele grote producties stopt hij nu. 
Het gezicht van Wim Princen is een en al lach wanneer hij losbarst over zijn lange theaterleven. Passie voor theater, hartstocht, je mag het alles noemen. Voor hem is het ieder geval veel meer dan een hobby.
Meer dan zestig jaar is hij er aan verknocht. Het licht van de herinnering kruipt in zijn blik wanneer hij door zijn theaterverleden zapt en begint te vertellen: 'Het begon in 1942 met toneelstukjes bij de padvinders en een oom die mij enorm stimuleerde. Samen met hem maakte ik Javaanse dansen en sketches voor feesten en partijen.'
In de vijftiger jaren volgde hij talrijke toneelcursussen. Maar bewust niet bij de katholieke toneelverenigingen die zich vooral bezig hielden met lach-of-ik schiet-stukken. 'Ik wilde een hele andere kant uit', benadrukt Princen. 'Juist het schouwburgtoneel lokte.' Uiteindelijk ging hij in 1956 naar de regie-opleiding in Arnhem. Want regisseren, dat was wat hij het allerliefste deed.
Zijn zucht naar vernieuwing bracht Nijmegen een primeur. In 1959 marcheerde Princen met een groep woonwagenbewoners de stad in om uiteindelijk op Plein 44 een kerstspel op te voeren waarbij de woonwagenbewoners en hun wagens als levend decor dienden. 'Het was heerlijk om met ze samen te werken. Ze stonden daar gewoon hun werk te doen', lacht Princen. 'Wassen en plassen.' En toen was het straattheater geboren.
Met zijn nieuwe theatergroep Phoenix trok Princen door de straten van menig Nederlandse en Vlaamse stad met Middeleeuwse kluchten en Commedia dell'arte. Met dezelfde groep speelde hij het ene moderne stuk na het andere. Beckett, Albee, of Ionesco, geen toneelschrijver was hem te modern. Geen repertoire te experimenteel.
Princen was zo verknocht geraakt aan het theater dat hij zijn baan bij Philips opgaf om dramadocent te worden aan de Scholengemeenschap Nijmegen West. 'Elf jaar heb ik in het onderwijs gezeten en toen werd ik wegbezuinigd', vertelt Princen. 'Maar het was de leukste tijd van mijn leven.'
Ondertussen leverde zijn theatergroep een aantal enthousiaste mensen af die het Steigertheater en het Vrijdagtheater in Nijmegen opzetten. Zelf was Princen verantwoordelijk voor de oprichting van de theater- en dansafdeling in De Lindenberg. Princen en Phoenix stonden hiermee aan de wieg van het Nijmeegse theatercircuit.
Nu, ruim veertig jaar na de oprichting van Phoenix, speelt de groep nog steeds. Voor dit jaar staan er alweer drie toneelstukken op de rol: De Aap van Franz Kafka, Medea van Jean Anouilh en Jojo, een door Princen zelf geschreven stuk over een man die sinds kort weet dat hij kanker heeft. 'Ik hou van stukken die iets oproepen op het sociale vlak', verklaart Princen.
De repeteties voor alle drie de stukken zijn al in volle gang. Vooral de Medea is een flinke klus omdat het grote productie is die waarschijnlijk in de Nijmeegse schouwburg opgevoerd zal worden.' We willen er toch iets speciaals van maken', oppert Princen. 'Want deze productie zou een mooie afsluiting kunnen zijn.' Niet dat Princen er helemaal mee stopt. Alleen de grote producties worden hem nu iets te veel. 'Ik ga echt niet achter de geraniums zitten hoor', vertelt hij lachend. 'En van mijn begrafenis mogen ze zelfs theater maken.' 

Theatergroep Phoenix speelt De Aap van Franz Kafka op zaterdag 17 en zaterdag 31 maart 2001 in de Marikenzaal van De Lindenberg, aanvang 20.30 uur. De première van Medea van Jean Anouilh is op dinsdag 8 mei 2001 om 20.00 uur in de Stadsschouwburg van Nijmegen.

Broer Arnold Princen in de rol van direkteur van circus Doeckenburg.

Drie keer Phoenix

Uit De Brug van 13 december 2000 

Door onze redactie

Nijmegen - de speelgroep Phoenix Nijmegen en mensen van de Boskapel brengen driemaal de voorstelling Kerst stemmen. In dit programma wacht een antwoord gezocht op de vraag waarom men spreekt van de vreugdevolle boodschappen wel er geen vrede is op aarde.
Er worden verhalen uitgevoerd van James Thurber, Ernst Wiechert en T.S. Eliot; de muzikale illustraties zijn van 1 Australische groep onder leiding van Simon Lewis.

In het laatste seizoen speelde de groep
De Aap van Frans Kafka
De Man met de Bloem in de Mond van Luigi Pirandello
Verheerlijkt Lichaam. Geschonden Lichaam, het bewogen theaterproject in samenwerking met het Taborhuis en Theater- en danscentrum De Lindenberg.
Voor het jaar 2000 staat een stuk van Dario Fo op het programma.

Interesse. kom bij ons spelen. U bent van harte welkom op onze repetitieavond elke dinsdag om 19.30 uur in De Schakel.

Wim Princen op het toneel

Op bezoek bij Phoenix

Uit de Heistal april 2000

In de vorige Heistal stond een berichtje over de speelgroep Phoenix, die de afgelopen 40 jaar, met tussenpozen, belangrijke bijdragen heeft geleverd aan het Nijmeegse kunstleven en nu in ons wijkcentrum oefent voor nieuwe voorstellingen. Net als de legendarische vogel lijkt deze toneelgroep telkens weer uit de eigen as te herrijzen Op een dinsdagavond ben ik, na even gebeld te hebben met de regisseur Wim Princen, te gast geweest bij een repetitie. In het Heistal-stukje stond een en ander over het repertoire: Kafka, Pirandello, en dit jaar een stuk van Dario Fo. Het echte grote toneel dus, Phoenix, op het moment met tien leden (waarvan sommigen al 30 jaar) speelt dit jaar geen stuk van Dario Fo, zoals aangekondigd: in verband met de bezetting is gekozen voor twee andere stukken. Ze spelen Medea, een Griekse tragedie in een moderne bewerking van de Fransman Anouilh, en Vertikaal, een absurdistisch-komisch stuk van de Belg Tone Brulin. Een contrastrijk programma. Naast dit avondprogramma wordt ook nog gewerkt aan een nieuwe opzet van De Aap, van Kafka, voor het Taborhuis van William Yang, en aan een eigen geschreven stuk, Jojo. Dit stuk, dat de gedachtenwereld weerspiegelt van een man, die sinds kort weet dat hij kanker heeft, wordt ook gerepeteerd in De Schakel. Met een inleiding van Jacques Brel, is het een mengeling met wrange parodieën en zelfspot: herinneringen, dromen, brieven die hij nog zou willen schrijven

Medea: verraad en wraak...
De repetitie-avond begon met een 'warming up' op muziek: toneelspelen is, behalve lange stukken tekst uit je hoofd leren, ook lichaamswerk en lichaamstaal. Het personage moet gestalte krijgen: niet alleen in woorden maar ook in houding en gebaar geloofwaardig zijn en een indruk achterlaten. Behalve mijzelf waren er nog twee bezoekers, en we kregen een lange scene uit Medea te zien: het verhaal van een vrouw die door haar man verraden wordt en wier gevoelens zich van wanhoop naar wraak ontwikkelen. Het mooie van een repetitie bijwonen, ot het nu om muziek gaat of een andere kunstvorm, is dat je een ontstaansproces ziet: je mag even achter de schermen kijken van wat je later in een schouwburgzaal zonder regie-onderbrekingen te zien krijgt. Je leeft mee met de actrice of acteur die bezig is zich in het personage te verplaatsen, het vorm te geven, die een moeilijke passage twee of drie keer zegt, telkens anders, en luistert naar wat het beste klinkt. Je realiseert je beter wat een inspanningen aan zo'n prestatie voorafgaan.

Sprekende piramide
Na een korte pauze speelden vier mannen en een jong meisje het stuk Vertikaal. De titel werd dadelijk visueel gemaakt toen één speler op een stoel klom die boven op een tafel stond, een tweede op de tafel eronder ging zitten, en de derde op een stoel voor de tafel. Op de grond kwam een vierde man, en samen vormden ze een menselijke piramide die met zichzelf, of elkaar, in gesprek ging. Het stuk bleek een verrassende eenakter vol grappen en diepere bedoelingen, en werd met heel veel plezier gespeeld - en bekeken. Zoals in de vorige Heistal al stond vermeld, is iedereen die belangstelling heeft voor de activiteiten van Phoenix welkom om een repetitie avond bij te wonen. 

Gemma Pappot

Huwelijk Maria en Wim, 24 mei 1955

Nijmegen, okt. 2010